Vài chia sẻ từ Ông. Trần Văn Liêng: Chủ tịch Hội Chất lượng TP HCM
PV: Trong thời gian qua, chúng ta đã nghe nói nhiều về Kinh tế xanh, Phát triển bền vững. Chính phủ và các Bộ/Sở/Ban Ngành cùng các doanh nghiệp cũng đã có nhiều hội nghị thúc đẩy việc doanh nghiệp cần có trách nhiệm hơn trong hoạt động kinh doanh theo hướng bền vững, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng trong sản xuất, dịch vụ. Theo Ông, tiêu chuẩn chất lượng xanh là như thế nào?
Ông Liêng:
Nói đến tiêu chuẩn chất lượng xanh, Tôi cần nói qua về các khái niệm của tiêu chuẩn này tại một số khu vực điển hình, cụ thể:
Tiêu chuẩn chất lượng xanh của Châu Âu là:
EU ECOLABEL: Dấu hiệu chứng nhận cho biết sản phẩm hoặc dịch vụ tuân thủ các tiêu chí môi trường nghiêm ngặt, từ sản xuất đến tiêu dùng.
TIÊU CHUẨN ISO 14000: Tiêu chuẩn tập trung vào quản lý môi trường, giúp các tổ chức giảm tác động tiêu cực lên môi trường.
TIÊU CHUẨN EN 13432: Tiêu chuẩn về bao bì, phân loại và tái chế bao bì, nhấn mạnh việc sử dụng vật liệu dễ phân hủy sinh học EMAS
Eco-Management and Audit Scheme: Hệ thống quản lý môi trường và kiểm toán của Liên minh Châu Âu, nhằm cải thiện hiệu suất môi trường của các tổ chức
Tiêu chuẩn chất lượng xanh của Châu Á là:
TIÊU CHUẨN ISO 14001: Nhật Bản và Hàn Quốc áp dụng tiêu chuẩn trên để quản lý tác động môi trường của doanh nghiệp và cải thiện hiệu suất môi trường
ECO-LABEL KOREA: Một chương trình chứng nhận môi trường ở Hàn Quốc, nhằm mục đích giảm tác động môi trường của sản phẩm và dịch vụ.
Các quốc gia thành viên ASEAN đã phát triển nhiều sáng kiến và chương trình nhằm thúc đẩy phát triển xanh và bền vững trong khu vực như Sáng Kiến Xanh Asean,
Tại Việt Nam chúng ta có tiêu chuẩn chất lượng xanh tiêu biểu qua một số hạng mục:
- Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Biến đổi Khí hậu: Đặt mục tiêu giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển xanh
- Chương trình Xanh hóa Doanh nghiệp: Chính phủ khuyến khích doanh nghiệp áp dụng mô hình sản xuất tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu ô nhiễm
- Chứng nhận VietGap (Thực hành Nông nghiệp tốt)
Khái niệm: Chất lượng Xanh: Phát triển cuối thế kỷ 20 đầu 21với nền tảng TQM (Total Quality Management) CSR (Corporate Social Responsibility) và ISO 14001
Chất lượng Xanh:
- Quality Management : Bảo đảm sản phẩm, dịch vụ đáp ứng các tham số đo lường chất lượng truyền thống: functionality, dutrability, reliability …
- Environmental Sustainability: Tích hợp các xem xét các tác động môi trường vào mọi giai đoạn chu kỳ sản phẩm, từ thiết kế, sản xuất, sử dụng và tiêu hủy. Bao gồm carbon footprints, rác thải, bảo tồn tài nguyên và vật liệu thân thiện mội trường.
Chất lượng Xanh: (Khách hàng)
-
- Chất lượng cảm nhận (Perceived Quality) của khách hàng về các dòng sản phẩm xanh, tập trung vào tính bền vững môi trường. Đây là một yếu tố quan trọng trong marketing xanh, ảnh hưởng đến ý định mua hàng của người tiêu dùng đối với các sản phẩm thân thiện với môi trường.
PV: Vậy theo quan điểm của ông, góc nhìn người tiêu dùng thì nghĩ như thế nào về chất lượng xanh?
Ông Liêng:
Tôi nghĩ người tiêu dùng sẽ có 04 cảm nhận:
- CẢM NHẬN VỀ CHẤT LƯỢNG: Đánh giá của người tiêu dùng về sản phẩm qua tác động môi trường, độ bền và hiệu quả
- CẢM NHẬN VỀ GIÁ TRỊ: Những lợi ích và hiệu quả mà người tiêu dùng cảm nhận được khi sử dụng sản phẩm
- CẢM NHẬN VỀ ĐỘ PHỦ: Độ phủ sóng rộng của sản phẩm xanh đến người tiêu dùng.
- CẢM NHẬN VỀ GIÁ: Giá của sản phẩm tương xứng với những giá trị mà nó đem lại
PV: Nhiều doanh nghiệp đã và đang bắt đầu theo đuổi chiến lược xanh trong sản xuất với việc bắt đầu nhận thức, tuân thủ một cách nghiêm túc hơn các quy định, chính sách về bảo vệ môi trường, phát triển bền vững, vậy Ông vui lòng cho biết các thách thức và cơ hội phía trước là gì?
Ông Liêng:
Đầu tiên Tôi nói về thách thức:
- Nguồn lực lớn về tài chính, nhân lực và đầu tư về công nghệ, máy móc
- Hiểu biết và năng lực về chất lượng xanh còn hạn chế
- Sự kháng cự của người tiêu dùng với cái mới ( Innovation Resistance Theory, Ram and Sheth (1989) )
- Cái bẫy của chiến lược Marketing mang tên Greenwashing. Greenwashing nói dễ hiểu tóm gọn chính là:
- Chiến lược tiếp thị được một số công ty sử dụng để tạo ấn tượng sai lệch về sản phẩm, dịch vụ.
- Phóng đại hay sử dụng các tuyên bố mơ hồ về các lợi ích môi trường của sản phẩm
- Dẫn đến sự hoài nghi và mất lòng tin của người tiêu dùng đối với các sản phẩm xanh
Còn cơ hội, dĩ nhiên chúng ta có nhiều cơ hội:
- Tiếp cận lớp khách hàng mới, có ý thức cao về gìn giữ, bảo vệ môi trường và sẵn sàng chi trả nhiều hơn.
- Giảm chi phí và tăng hiệu quả của sản xuất
- Tăng lợi thế cạnh tranh trong xuất khẩu
- Đẩy mạnh toàn cầu hóa thương hiệu
Các cơ hội và thách thức trên nếu mổ xẻ mở rộng ra sẽ còn rất nhiều chi tiết cần thảo luận kèm giải pháp, và phương hướng.
Trong bài này, Tôi chỉ nêu tiêu điểm để bạn đọc cùng xem và tìm hiểu, nghiên cứu.
PV: Vâng , 1 câu hỏi cuối: Vậy theo Ông, Chất Lượng Xanh giữ vai trò như thế nào trong thế giới kinh doanh nhiều biến động như hiện nay?
Trong thế giới nhiều biến động và bất động VUCA như hiện đại, Tôi tin điều mà những nhà lãnh đạo, điều hành, quản lý doanh nghiệp cũng như các chuyên gia kinh tế, chuyên gia chất lượng,… mong muốn chính là có thể ổn định và phát triển bền vững.
Tôi hình tượng đây là một cuộc chiến và Chất Lượng Xanh chính là vũ khí mềm mà những vị tướng doanh nhân sẽ phải sở hữu, tái tạo, gìn giữ, duy trì.
Chất Lượng Xanh cùng những “người bạn” của mình như Mục tiêu Xanh, Chính sách Xanh, Hành động Xanh,… đã và đang là một sự tất yếu mà chúng ta phải cam kết, thực hiện.
Tôi tin các nhà doanh chủ đã hiểu và đang rất nỗ lực để chuyển đổi.
Hội Chất Lượng của chúng tôi cũng trong vòng quay chung này mà chung tay, kết nối và đồng hành cùng các tổ chức doanh nghiệp, cá nhân để sáng tạo và thực thi những hoạt động đúng nghĩa chất lượng xanh để “vũ khí mềm” này được sử dụng một cách tối ưu hiệu quả nhất giá trị nhất cho việc phát triển kinh tế của xã hội, bảo vệ môi trường chúng ta đang sống cho hiện tại và tương lai được tốt đẹp
PV: Rất cảm ơn Ông về buổi trò chuyện chi tiết và hữu ích này! Chúc những mong muốn của Ông và Kế hoạch của Hội Chất lượng TP HCM sẽ hiện thực hóa được một cách chất lượng nhất cho cộng đồng mà mình phụng sự!
