Làm sao để quyền lực “mềm” phát huy được sức mạnh và giá trị trong thế giới kinh doanh bất định như hiện nay
Đây là một trong những chủ đề cốt lõi trong chất lượng của quản trị và lãnh đạo hiện đại.
Để “quyền lực mềm” phát huy được sức mạnh và giá trị trong thế giới kinh doanh đầy bất định (VUCA/BANI world), doanh nghiệp và lãnh đạo cần hiểu sâu và vận dụng khéo léo 3 tầng ảnh hưởng: cá nhân – tổ chức – hệ sinh thái.
1. Hiểu đúng về “quyền lực mềm” trong kinh doanh hiện đại
Quyền lực mềm không chỉ là sức hấp dẫn, uy tín, ảnh hưởng tự nhiên, mà là năng lực lan tỏa giá trị thông qua:
-
Niềm tin
-
Tư duy và giá trị văn hóa
-
Truyền cảm hứng và thuyết phục
Khác với “quyền lực cứng” (hard power: tiền, chức, quyền, kiểm soát), quyền lực mềm tạo ảnh hưởng từ bên trong ra ngoài – từ con người, thương hiệu, đến tổ chức.
2. Vì sao quyền lực mềm càng mạnh trong thời đại bất định
Thế giới kinh doanh hiện nay là đa biến, phi tuyến, khó dự đoán — nơi dữ liệu, AI và tốc độ đang làm mờ ranh giới truyền thống. Trong bối cảnh đó:
Yếu tố | Quyền lực cứng | Quyền lực mềm |
---|---|---|
Tốc độ thay đổi | Bị động, phản ứng chậm | Linh hoạt, thích ứng nhanh |
Ảnh hưởng con người | Bị cưỡng ép | Tự nguyện, gắn kết |
Tác động dài hạn | Giới hạn | Bền vững |
Giá trị thương hiệu | Tập trung vào sản phẩm | Gắn với giá trị & câu chuyện |
3. 3 cấp độ để phát huy quyền lực mềm trong kinh doanh
🔹 Cấp độ 1 – Cá nhân lãnh đạo
“Người lãnh đạo có tầm nhìn là người khiến người khác muốn đi cùng mình.”
-
Tự chủ và kiên định giá trị cá nhân: Làm gương, nhất quán giữa “nói” và “làm”.
-
Giao tiếp thấu cảm và kể chuyện truyền cảm hứng: Biến tầm nhìn thành câu chuyện hấp dẫn.
-
Phát triển năng lực tư duy đa chiều
➡️ Quyền lực mềm ở cấp độ này là sự ảnh hưởng qua nhân cách và tư duy.
🔹 Cấp độ 2 – Tổ chức / Doanh nghiệp
“Thương hiệu mạnh là kết tinh của văn hóa mạnh.”
-
Xây dựng văn hóa doanh nghiệp có bản sắc và mục đích
-
Lan tỏa giá trị thương hiệu qua trải nghiệm khách hàng, nhân viên, đối tác
-
Thực hành “leadership by influence”: lãnh đạo không bằng mệnh lệnh, mà bằng niềm tin và hợp tác.
➡️ Doanh nghiệp có quyền lực mềm mạnh là doanh nghiệp được yêu mến, tin tưởng, và được chọn dù không rẻ nhất.
🔹 Cấp độ 3 – Hệ sinh thái & Tác động xã hội
“Trong thế giới đứt gãy, ai kết nối được niềm tin – người đó thắng.”
-
Xây dựng mạng lưới ảnh hưởng bền vững
-
Gắn kết thương hiệu với trách nhiệm xã hội
-
Tạo giá trị chia sẻ chứ không chiếm hữu
➡️ Khi quyền lực mềm vươn ra khỏi doanh nghiệp, nó trở thành “sức mạnh cộng hưởng”.
4. Để quyền lực mềm phát huy trong thực tiễn
Bộ ba chiến lược quyền lực mềm doanh nghiệp cần có:
Trụ cột | Mục tiêu | Công cụ cụ thể |
---|---|---|
Con người | Tạo ảnh hưởng thật | Lãnh đạo truyền cảm hứng, năng lực cảm xúc, tư duy phản biện |
Văn hóa & thương hiệu | Tạo sự yêu mến và niềm tin | Câu chuyện thương hiệu, trải nghiệm nhân viên & khách hàng |
Hệ sinh thái & truyền thông | Tạo sức lan tỏa | CSR, hợp tác chiến lược, truyền thông chân thực |
5. Tính ứng dụng của Quyền Lực “Mềm” vào kinh doanh thực tiễn:
Để “quyền lực mềm” không chỉ là một khái niệm triết lý mà trở thành năng lực ứng dụng thực tiễn trong kinh doanh, ta cần đi sâu vào cách mà nó tác động, vận hành và chuyển hóa thành lợi thế cạnh tranh thực sự.
Từ khái niệm “ảnh hưởng” đến năng lực “dẫn dắt”
Khác với quyền lực cứng – vốn dựa vào vị thế, tài chính hoặc mệnh lệnh, quyền lực mềm là khả năng khiến người khác tự nguyện tin tưởng, đồng hành và ủng hộ.
Trong môi trường kinh doanh hiện nay – nơi mọi nguồn lực vật chất có thể bị sao chép nhanh chóng – “ảnh hưởng” trở thành tài sản quý nhất. Do đó, quyền lực mềm không phải là sự “mềm yếu”, mà là sức mạnh của uy tín, của câu chuyện, và của niềm tin.
Chính nó tạo nên “hiệu ứng lan tỏa” giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển trong môi trường biến động.Bản chất quyền lực mềm trong kinh doanh thực tiễn
Quyền lực mềm trong doanh nghiệp được thể hiện qua ba cấu phần chính:
Cấu phần Mô tả Tác động thực tiễn Niềm tin (Trust) Nền tảng để khách hàng, nhân viên, đối tác tự nguyện gắn bó Giảm chi phí kiểm soát, tăng lòng trung thành Văn hóa (Culture) Hệ giá trị cốt lõi tạo nên hành vi và quyết định nhất quán Giúp tổ chức kiên định trong khủng hoảng Ảnh hưởng (Influence) Khả năng thuyết phục, lan tỏa giá trị và truyền cảm hứng Mở rộng thị trường và hệ sinh thái hợp tác ➡️ Khi ba yếu tố này hội tụ, doanh nghiệp đạt được “sức mạnh thuyết phục thay vì cưỡng chế”, và “sức hút thay vì sức ép.”
Ứng dụng quyền lực mềm trong các lĩnh vực kinh doanh thực tế
Trong lãnh đạo & quản trị con người
Thay mệnh lệnh bằng cảm hứng: Nhà lãnh đạo không áp đặt mà gợi mở mục tiêu và ý nghĩa công việc.
Gắn kết bằng giá trị: Khi nhân viên cảm thấy mình đang đóng góp cho điều lớn hơn lợi nhuận, họ làm việc bằng niềm tin chứ không phải sợ hãi.
Trao quyền và khích lệ: Tạo môi trường “psychological safety” – nơi mọi người dám nói, dám sai, dám sáng tạo.
🔹 Ví dụ: Các công ty như Google, Netflix hay Patagonia đều xây dựng văn hóa tin tưởng – nơi quyền lực nằm ở ý tưởng tốt nhất, không phải chức danh cao nhất.
Trong xây dựng thương hiệu và tiếp thị
Quyền lực mềm của thương hiệu nằm ở câu chuyện. Thương hiệu có “soul” sẽ chạm đến cảm xúc của khách hàng, khiến họ tự nguyện trở thành người quảng bá.
Từ quảng cáo sang “influence marketing”: Người tiêu dùng tin vào trải nghiệm và giá trị thật hơn là lời hô hào.
Tính nhân văn trong thương hiệu trở thành lợi thế cạnh tranh lâu dài.
🔹 Ví dụ: Apple không chỉ bán công nghệ – họ bán “tự do sáng tạo”. Starbucks không chỉ bán cà phê – họ bán “trải nghiệm và kết nối con người”.
Trong quan hệ đối tác và mạng lưới kinh doanh
Quyền lực mềm giúp mở rộng hợp tác chiến lược dựa trên lòng tin thay vì hợp đồng ràng buộc.
Doanh nghiệp có danh tiếng và giá trị văn hóa mạnh dễ dàng thu hút nguồn vốn, đối tác, nhân tài.
🔹 Ví dụ: Unilever chọn hợp tác với các startup bền vững vì cùng chia sẻ triết lý “Sustainable Living Plan”.
Quyền lực mềm ở đây chính là sự đồng điệu về giá trị.
Trong chiến lược phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội (ESG)
Khi doanh nghiệp có ảnh hưởng tích cực với xã hội, họ không chỉ tạo “thiện cảm” mà còn được bảo vệ bởi niềm tin cộng đồng.
ESG giờ đây là một dạng quyền lực mềm tổ chức – nơi uy tín thay thế cho quảng cáo.
🔹 Ví dụ: Vinamilk với chương trình “Quỹ sữa vươn cao Việt Nam” hay các chiến dịch của Uniqlo, IKEA về môi trường – đều là ứng dụng của quyền lực mềm trong chiến lược thương hiệu dài hạn.
Cách đo lường “quyền lực mềm” trong doanh nghiệp
Dù là khái niệm cảm tính, quyền lực mềm có thể đo lường gián tiếp thông qua các chỉ số:
Chỉ số niềm tin thương hiệu (Brand Trust Index)
Mức độ gắn kết nhân viên (Employee Engagement Score)
Chỉ số Net Promoter Score (NPS) – khách hàng sẵn sàng giới thiệu thương hiệu
Chỉ số hợp tác chiến lược (Partnership Effectiveness)
Những chỉ số này phản ánh mức độ tự nguyện và tích cực mà các bên liên quan dành cho doanh nghiệp – chính là biểu hiện thực tế của quyền lực mềm.
Từ quyền lực mềm đến lợi thế cạnh tranh
Doanh nghiệp có quyền lực mềm mạnh sẽ có 5 lợi thế chiến lược:
Lợi thế
Mô tả
Tăng tốc niềm tin
Dễ được chọn, dễ được tha thứ khi sai
Tối ưu chi phí vận hành
Giảm xung đột, tăng hợp tác nội bộ
Thu hút nhân tài
Người giỏi muốn làm cho tổ chức có ý nghĩa
Gia tăng giá trị thương hiệu
Thương hiệu gắn liền với cảm xúc và sự trung thành
Khả năng thích ứng và dẫn dắt thay đổi
Ảnh hưởng giúp tổ chức “xoay chuyển” nhanh hơn trong khủng hoảng
Quyền lực mềm – bản lĩnh lãnh đạo của thời đại bất định
Trong kỷ nguyên AI và dữ liệu, con người vẫn bị chinh phục bởi niềm tin và cảm xúc.
Quyền lực mềm là vũ khí của sự uy tín, bản lĩnh và nhân văn.
Nó giúp doanh nghiệp không chỉ tồn tại bằng sức mạnh, mà được yêu mến và lựa chọn bằng ảnh hưởng.“Trong một thế giới không chắc chắn, niềm tin chính là đơn vị tiền tệ bền vững nhất.”
— Đây là lúc quyền lực mềm trở thành năng lực cốt lõi của lãnh đạo và thương hiệu hiện đại.